اکنون دیگر کسی نیست درباره کولبران چیزی نشیده باشد . نه تنها در ایران بلکه بخش عظیمی از فعاالن و کنشگران بین

المللی حداقل برای یکبار هم شده درباره کولبران شنیده اند . اما چه کاری کرده اند ؟ چه اقداماتی صورت گرفته و نتیجه

آنان چه بوده ؟ در این گزارش با یک نگاه کلی موضوع کولبران را مورد نقد و بررسی قرار میدهیم

شغل کولبریو تعدادکولبران بر اساس آمار

براساس آماری که توسط خبرگزاری های دولت منتشر شده آمار کولبران در سال 9911 چهل هزار نفر و در سال 9049

تعداد کولبران در استان های مرزی 04 تا 924 هزار نفر تخمین زده شده است . بازه سنی این کارگران مرزی که بین

آنان زنان نیز دیده میشوند بین 99 تا 04 سال است که برای حمل بار به وزنی بین 94 تا 04 کیلوگرم به مدت 0 تا 1

ساعت در مسیر های بعضا صعب العبور کوهستان ها حرکت میکنند تا در پایان به ازای هر کیلوگرم بار مبلغ 91 هزار

تومان نصیب شان شود که با توجه به هزینه عای سرسام آور کاالهای اساسی و رسیدن خط فقر به باالی 22 میلیون تومان

نشان از زیست بسیار دشوار خانواده کولبران است .

حوادث گریبان گیر کولبران

کولبری به عنوان یکی از خطرناک ترین شغل های ایران شناخته شده است . چراکه کاسبکاران کورد در میان کوهستان

تنها با یک مشکل دست و پنجه نرم نمیکنند . مقابله نیروهای مرزبانی ، سقوط از ارتفاع ، بمباران و شلیک و بازداشت

توسط نیروهای مرزبانی ترکیه ، مین های به جا مانده از جنگ و مهمتر از همه سرما زدگی از جمله حوادثی هستند که

جان کاسبکاران کورد را تهدید میکنند . با استناد به آمارمنتشر شده در وبگاه های مستقل و ناظر میتوان نام 214 کولبر و

کاسبکار کورد را دید که درسال 2422 میالدی در جریان کولبری کشته و زخمی شده اند . در این نمودار به علت مرگ

کولبران بر اساس تفکیک علت میپردازیم

مقابله نیروهای مرزبانی – 241 مورد – 99 کشته و 900 زخمی – معادل 0221 درصد کل موارد

حوادث طبیعی – 91 مورد – 8 کشته و 20 زخمی – معادل 9221 کل موارد

انفجارمین – 92 مورد – 92 زخمی – معادل 0 درصد کل موارد

سانحه رانندگی – 21 مورد – 9 کشته 20 زخمی – معادل 821 کل موارد

آتش سوزی و گاز گرفتگی – 1 مورد – 0 کشته و 9 زخمی

در میان کشته و زخمی ها دستکم 99 کولبر کودک و نوجوان که سن آنان زیر 98 سال بوده وجود دارد . این آمار نسبت

به سال 2429 میالدی دست کم 01 مورد معادل 91 درصد افزایش داشته است که نشان از افزایش کولبران در استان های

مرزی میدهد .

چرا مردم به کولبری روی آورده

اکثر شهرهای کوردستان ایران بخصوص شهرهای مرزی برخالف مناطق دیگر کشور از شاخص توسعه اقتصادی کمی

برخوردار هستند . با مقایسه شاخص های توسغه اقتصادی شهرهای مرزی با دیگر مناطق کشور به درستی از وجود

نابرابری در امر سرمایه گزاری آگاه خواهید شد . دولت روحانی وعده های رنگارنگی برای حل مشکل کولبران داده بود

اما نه تنها به هیچ یک از آنان عمل نکرد بلکه با انتصاب مسوالن بی تجربه بار روی دوش کولبران را سنگین تر کرد .

بستن باازارچه های مرزی ، بکارگیری مسوالن بی تجربه و فاقد تخصص ، عدم تالش برای یافتن سرمایه گذار ، باند بازی

افراد ناالیق در استانداری کوردستان و... جرقه ای برای افزایش کولبران در چهار استان کورد ایران بود

فصل دولت تدبیر و امید خاتمه یافت و در انتها نتوانست مشکاللت مناطق مرزی را در حداقل ترین شرایط بهبود ببخشد . با

آغاز دولت رییسی نورکوچکی دل قشر کولبران و جامعه کورد را روشن کرد و امیدوارنه منتظر تهران نشستند تا ببینند چه

چاره ای برای کولبران می اندیشند اما دولت رییسی نیز درحالی که چشم امید میلیون ها کورد در جای جای ایران به وی

بود درزمانی بسیار کوتاه تنها به بازدید های میدانی و سپردن حل موضوع به مسوالن بی لیاقت اکتفا کرد

به صورت کلی باید گفت عواملی همچون فراهم نبودن زیر ساخت ها و عدم توسعه صنعتی و اقتصادی ، نبود فرصت های

شغلی و نبود سیستم سرمایه گذاری در شهرهای مرزی به خصوص استان کوردستان به دلیل قرار نداشتن در طرح های

عمرانی جهت پیشرفت و توسعه باعث سیل عظیم هجوم کارگران به سوی کولبری شده است .

طرح های مطرح شده برای حل مساله کولبری

طرح های گوناگونی برای حل مساله کولبری مطرح شده است اما هدف نهایی همه آنان به یک چشمه پیوند میخورد !

ساماندهی کولبران و تبدیل آن به یک شغل رسمی . هیچ کورد زبانی در ایران وجود ندارد که کولبری را به عنوان یک

شغل بشناسد . اگرچه دوات نیز احساس میکند مردم کورد به دنبال تبدیل شدن کولبری به شغل هستند اما هیچگاه این حس

درونی واقعی مردم کورد نبوده و چندین باره نیز فعاالن مدنی و رسانه درباره این موضوع نوشته اند .

فراهم سازی زیرساخت جهت باال بردن شاخص های توسعه اقتصادی و جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی ، استفاده از

پتاتنسیل های جوانان کورد و منطقه کوردستان جهت ایجاد کارآفرینی ازجمله طرح های ساده ای هستند که به راحتی برای

خشکاندن ریشه بیکاری و کولبری میتوان عملی شان کرد .

کامیار حسینی پور – 72-11-7272